De taal die je gebruikt is belangrijk. Woorden kunnen afstand creƫren tussen twee mensen en een conflict aanwakkeren. Je kunt jezelf ook aanleren om op een manier te praten die zorgt voor respect, begrip en verbinding. In mijn werk en leven maak ik dankbaar gebruik van de inzichten uit het gedachtengoed van Marshall Rosenberg. Zijn model van geweldloze communicatie biedt handvatten om taal zo in te zetten dat het verbinding, samenwerking en begrip oplevert. Op deze manier praten, denken en kijken stelt je in staat om vrij van oordelen, kritiek, beschuldigingen en eisen te communiceren. Zowel met een ander als binnen in jezelf.
Waarnemen
Gevoelens
Behoeften
Verzoek
Stap 1: Benoem je waarneming
De eerste stap om de deur naar verbinding open te zetten is het spreken vanuit waarnemingen zonder oordelen en interpretaties. In ons dagelijks taalgebruik maken we veelvuldig gebruik van oordelen en interpretaties. Jezelf erin trainen om deze achterwegen te laten en alleen te benoemen wat je ziet en hoort opent de dialoog en brengt veiligheid in het gesprek.
Gevoelens zijn data. Ze geven je belangrijke informatie. Gevoelens als frustratie, irritatie en verdriet wijzen bijvoorbeeld op een onvervulde behoefte. Trots, blijheid en tevredenheid zijn voorbeelden van signalen die wijzen op vervulde behoeften. De verantwoordelijkheid van de gevoelens ligt bij de persoon die deze gevoelens ervaart. Soms worden gedachten en meningen verpakt als een gevoel gecommuniceerd. Dit worden in de verbindende communicatie quasi gevoelens genoemd. Ik heb het gevoel dat ik onbelangrijk voor je ben of ik voel me beledigt zijn hier voorbeelden van. Het gebruik van quasi gevoelens roept vaak boosheid op bij de ander.
Elk gedrag is een poging om een menselijke behoefte te vervullen. De behoeften die we hebben zijn universeel en kent elk mens op een bepaald moment in zijn leven. Voorbeelden van behoeften zijn: rust, voedsel, keuzes, eerlijkheid, begrip en plezier. Veel conflicten ontstaan als het
onderscheid tussen een behoefte en een strategie over het hoofd wordt gezien.
Een strategie is een manier om een behoefte te vervullen.
Stap 4: Doe een haalbaar verzoek
De laatste stap van het model is het doen van een uitvoerbaar verzoek. Als je weet wat jouw behoeften zijn kun je de ander door het doen van een verzoek vragen om je te helpen bij het vervullen van je behoefte. De ander zal als je hem verteld hebt over jouw gevoelens en behoefte geneigd zijn om je daarbij te helpen. Het kan echter ook zijn dat op het moment dat je een verzoek doet, de ander zelf ook een behoefte heeft die hij wil vervullen. Dit kan resulteren in een nee tegen jouw verzoek. Als je deze 'Nee' niet kunt horen was het verzoek geen verzoek maar een eis.
Disclaimer
De intentie waarmee je communiceert maakt een groot verschil. De kern van verbindende communicatie is dat je de intentie hebt om respectvol om te gaan met ieders gevoelens en behoeften en te verbinden. Als je het model toe gaat passen om je gelijk te halen of verandering bij de ander af te dwingen gaat het niet die verbinding opleveren. Dan kan het juist manipulatief overkomen. Het is dus geen snelle manier om toch je zin door te drijven.